Grip aşısı ne tip bir aşıdır?

İki tip grip aşısı vardır. En yaygın olarak kullanılan ve ülkemizde de bulunan grip aşısı inaktive (ölü) grip aşısıdır. 2003 yılında canlı zayıflatılmış grip virüsü içeren grip aşısı ruhsat almış ve ABD’de kullanıma girmiştir. Ülkemizde kullanılmayan bu aşının ABD’de de uygulanabileceği gruplar oldukça kısıtlıdır.

Grip aşıları nasıl üretilir?

Her yıl araştırmacılar ve üreticiler, bir sonraki grip sezonunda hastalık yapması muhtemel grip virüslerine karşı aşı geliştirmektedirler.

Grip aşısı 3 tip grip virüsü içerir; 2 adet A tipi ve 1 adet B tipi. Grip aşılarında kullanılacak olan grip virüsleri yumurtada çoğaltılırlar. Ve sonra toplanan virüsler inaktive edilir, saflaştırılır ve kullanıma hazır enjektörler içine dolum yapılır.

Grip aşısı nasıl uygulanır?

İnaktive (ölü) grip aşısı kolun omuz kısmına (deltoid kasa), kas içine uygulanır.

Kimler grip aşısı olmalıdır?

T.C Sağlık Bakanlığı Grip Aşısı Önerileri

Sağlık Bakanlığı aşağıdaki gruplara giren kişilerin her yıl grip aşısı ile aşılanmasını “mutlaka” önermektedir.

Gribin yaşamsal risk oluşturduğu ve tıbbi açıdan mutlaka aşılanması önerilenler:

65 yaşından büyük kişiler
Şeker hastaları (diyabet)
Astım hastaları
Kronik akciğer hastaları (bronşit vb.)
Kronik kalp ve damar sistemi hastaları (koroner arter hastaları)
Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler (kronik kan hastalığı – hemoglobinopati – olanlar, kanser hastaları, immünsupresif kullananlar)
Huzurevi, bakımevi vb. ortamlarda yaşayanlar
Böbrek bozukluğu (renal disfonksiyonu) olanlar
6-18 yaş arasında olan ve uzun süreli aspirin tedavisi olan çocuk ve adölesanlar (gençler)

T.C. Sağlık Bakanlığına Göre Grip aşısı olmaması gereken kişiler:

6 aylıktan küçük bebekler
Yumurtaya karşı anafilaktik tarzda alerjisi olanlar (yumurta yediğinde alerjik şoka girenler)
Hamileliğin ilk 3 ayı içinde olan bayanlar (ancak doktor tarafından gerekli olduğu tespit edilirse grip aşısı olabilirler)

Grip aşısı olmayı dikkate alması gereken diğer gruplar:

Ambulans ve acil servis çalışanları, polisler
Nisan ve Eylül ayları arasında güney yarımküreye veya yılın herhangi bir döneminde tropik bölgelere yolculuk yapacak kişiler
Okul ve üniversitelerde okuyan öğrenciler ve çalışan kişiler, sporcular, sanatçılar
GRİP OLMAK İSTEMEYEN HERKES!
Çocuklara grip aşısı uygulanırken erişkinlerden farklı olan özel uygulamalar var mıdır?

9 yaşından küçük ve ilk kez grip aşısı olacak çocuklar en az dört hafta arayla iki kez grip aşısı olmalıdır. 6 aylıktan 3 yaşına kadar olan çocuklara grip aşısı yarım doz (0.25 ml) uygulanmalıdır.

Grip aşısını hangi aylarda yaptırmalıyım?

Ülkemizdeki sürveyans verileri göz önüne alındığında grip salgınlarının kasım ayı itibariyle başladığı ve nisan ayı ile sonlandığı görülmektedir. Aşı olunduktan sonra bir bağışıklığın oluşabilmesi için en az 10 gün geçmesi gerektiği göz önüne alınırsa eylül ayı sonundan başlayarak grip sezonu içinde herhangi bir tarihte aşı olunabilir (Ekim-Nisan). Ama unutmayalım ki kasım ayında grip sezonu başlar başlamaz gribe yakalanma olasılığımız var, bu nedenle aşı olmayı düşünüyorsak sezon başlamadan aşımızı yaptırmakta fayda var.
Yolculuk yapan kişiler tropik bölgelerde yıl boyunca, güney yarımkürede ise Nisan-Eylül ayları arasında grip sezonu olduğunu unutmamalıdırlar.

Burada bir bilgiyi yeniden irdelemekta fayda var: Grip aşısı sadece ”GRİBE” karşı korur (gribin semptomları tıklanarak açılsın burada). Her solunum yolu enfeksiyonu grip değildir ve grip dışında çeşitli solunum yolu enfeksiyonları vardır. Bu nedenle grip aşısı olduktan sonra grip dışında herhangi bir solunum yolu enfeksiyonuna yakalanabilir ve bunu grip sanabiliriz. Gerçekten grip olup olmadığımızı grip bulgularının (TIKLA AÇILSIN) varlığı ve laboratuar testleri ile anlayabiliriz.

Grip aşısı ne sıklıkta uygulanmalıdır?

Grip aşısı her yıl bir kez uygulanmalıdır çünkü oluşturduğu bağışıklık bir yıl içinde azalır ve her yıl grip aşısının içeriği o yıl içinde hastalık yapması muhtemel grip virüslerini içerecek şekilde değiştirilir.

Bakım evlerinde grip salgınlarını önlemek için öneriler var mıdır?

Salgınları önlemede en önemli faktör bakımevlerinde kalan kişilerin ve buralarda çalışanların; ayrıca grip açısından yüksek risk grubunda olan kişilerin her yıl grip aşısı ile aşılanmasıdır. Grip açısından yüksek risk taşıyan grupla temas eden doktorlar, hemşireler ve hastane, uzun süreli bakımevi, poliklinik gibi sağlık hizmeti veren tüm kuruluşlarda çalışan personel hedef gruptur.

Kronik hastalığı olan kişiler aşılandı ise, bu kişilerle temasta olan, aynı evde yaşayan kişiler yine de grip aşısı olmalı mıdır?

Evet. Yüksek risk grubunda bulunan kişiler, 65 yaş ve üzerindeki kişiler, 6 aylıktan küçük bebeklerle aynı evde yaşayan kişiler her yıl grip aşısı olmalıdır.

2 yaş altındaki sağlıklı çocukların aynı evde yaşayan kardeşleri aşılanmalı mıdır?

Evet. Doğumdan iki yaşa kadar olan tüm çocuklarla aynı evde yaşayan kişiler, küçük çocuklar hastalığı çok ağır geçirdikleri için onları hastalıktan korumak amacıyla her yıl grip aşısı olmalıdır.

Hamile kadınların grip aşısı olması güvenilir midir?

Evet. Toraks derneği 2. - 3. trimestrde grip geçirme riski olan gebelerin aşılanmasını önermektedir. CDC, grip sezonunda hamileliklerinin 4. ay ve daha sonrasında olan hamile kadınların aşılanmalarını önermektedir. Hamile kadınlar gribe bağlı ciddi komplikasyonlar (istenmeyen sonuçlar) açısından daha fazla risk altındadır. Yakın zamanda yapılan bir klinik çalışmada gribe bağlı hastaneye yatma riski 14 haftalık veya daha büyük sağlıklı hamile kadınlarda, hamile olmayanlara kıyasla dört kat daha fazladır.
Tıbbi açıdan yüksek risk taşıyan grupta bulunan hamile kadınlar (örneğin, astım, kalp hastalığı gibi herhangi bir hastalığı olan hamile kadınlar) hamileliklerinin dönemine bakılmadan grip sezonundan önce aşılanmalıdırlar.

Grip aşısı ne kadar güvenilirdir?

Grip aşısı güvenilir bir aşıdır. Grip aşısının en sık görülen yan etkileri aşının uygulandığı bölgede görülen ağrı, kızarıklık veya şişliktir. Bu reaksiyonlar geçicidir ve aşılanan kişilerin %15-20’sinde görülmektedir. Grip aşısı ile aşılanan kişilerin %1’inden azında ateş, titreme ve kas ağrıları gelişebilir. Bu reaksiyonların görülme ihtimali daha önce hiç grip virüsü veya aşısı ile karşılaşmamış kişilerde daha fazladır. Grip
aşısından sonra bu yan etkilerin görülmesi gribe yakalanıldığı anlamına gelmez. Bu şikayetler sadece 1-2 gün devam eder ve kendiliğinden düzelir.

Grip aşısına bağlı ciddi yan etki çok nadirdir. Bu reaksiyonlar aşının içeriğindeki herhangi bir maddeye karşı alerji (örneğin, şoka sokacak kadar ciddi alerjisi olan kişilerde) sonucunda gelişebilir.

Grip aşıları ne kadar etkindir?

Grip aşılarının gripten koruması o sezonda salgın yapan grip aşılarının, aşının içerisinde bulunan virüslerle uyuşmasına, ayrıca aşılanan kişinin yaşına ve sağlık durumuna göre değişmektedir. 65 yaşından büyük kişiler ve herhangi süregen bir hastalığı olan kişilerde bağışıklık sisteminin zayıflamasına bağlı olarak grip aşısının etkinliği de bir miktar azalabilmekle ve grip hastalığının oluşmasını tam olarak önleyememekle birlikte grip aşısının komplikasyon ve ölümleri önlemede etkin olduğunu bilmek önemlidir.

Grip aşısı gribe neden olabilir mi?

Hayır. Çünkü grip aşısı ölü virüslerle hazırlanmaktadır.


Kimler grip aşısı olmamalıdır?

Genel olarak, ölü grip aşısı daha önce yaptırdığı grip aşısına karşı veya yumurtaya karşı ciddi derecede alerjisi olan (yiyeceklerin içerisindeki az miktarda yumurta ile dahi şoka sokacak kadar ağır) kişilere uygulanmamalıdır. Yumurtaya karşı çok ciddi alerjisi olan (hayati tehlike yaratacak kadar) veya grip aşısının uygulanmasından sonra ciddi bir alerjik reaksiyon gelişen kişiler grip aşısı olmamalıdır. Grip ve komplikasyonları (istenmeyen sonuçları) açısından risk altında olan ve alerjisi olan kişiler, grip aşısına karşı alerjik reaksiyon ihtimali olup olmadığı veya alerjik hassasiyetlerinin azaltılması konusunda hekimlerine danışmalıdırlar.

Diğer yandan ülkemizde bulunmayan canlı, zayıflatılmış ve burundan uygulanan grip aşısı sadece 5-49 yaş arası, herhangi bir hastalığı olmayan ve hamile olmayan kişilere uygulanabilir.

Orta veya ciddi hastalık geçirmekte olan kişiler, grip aşısını hastalıkları düzelene kadar ertelemelidirler.